Dietetyczne porady przy odchudzaniu
Bardzo często podczas warsztatów, indywidualnych rozmów czy w trakcie telefonicznych konsultacji, otrzymuje zapytania, czy jakaś jednostka chorobowa może być przeciwskazaniem do rozpoczęcia Programu Przemian. W takich sytuacjach zawsze powtarzam, że w pierwszej kolejności należy zasięgnąć porady u swojego lekarza pierwszego kontaktu. Dlaczego? Bynajmniej nie oznacza to, że mam wątpliwości względem wpływu Przemian na organizm. Gotowane posiłki są lekkostrawne i generalnie pomagają w wielu schorzeniach, należy jednak pamiętać, że wszyscy jesteśmy różni i w kwestii zdrowia, każdy powinien być traktowany indywidualnie.
To naturalne, że część osób nie wie jakich produktów należy unikać, a które włączyć do codziennego menu. Razem z zaprzyjaźnioną dietetyczką – Mileną Grzywińską, specjalnie dla Was przygotowałyśmy wspólnie kilka porad żywieniowych, dotyczących wybranych jednostek chorobowych, które są najczęściej wymieniane przez Zupomaniaków. Mam nadzieję, że poniższa lista pomoże Wam w tworzeniu własnych, unikalnych zup J
Niedoczynność tarczycy
- Bardzo ważne jest spożywanie 5-6 posiłków w ciągu dnia, w regularnych odstępach czasu.
- Ostatni posiłek powinien być jedzony na około 4 godziny przed snem.
- Osoby z niedoczynnością tarczycy oraz udowodnionym niedoborem jodu powinny ograniczyć spożywanie warzyw kapustnych, takich jak: brukselka, kapusta, brokuły, kalafior, jarmuż, czy kalarepa. Należy szczególnie zadbać, aby w codziennym menu unikać produktów sojowych (np. mleka), brukwi, rzepy, a także gorczycy.
- Dobra wiadomość jest taka, że podczas gotowania zup wymienione wyżej warzywa tracą około 30% szkodliwych substancji. Oznacza to, że nie trzeba z nich całkowicie rezygnować. Jedzenie dwa razy w tygodniu posiłków z małą zawartością np. brokułów czy jarmużu, nie wpłynie znacząco na utrudnienie wychwytu jodu przez tarczycę.
- Na co należy zwracać szczególną uwagę? Na poziom jodu w organizmie. Jeśli jest go zbyt mało, powinniśmy wzbogacić naszą zupę o produkty takie jak np.: ryby morskie, owoce morza. Natomiast, kiedy decydujemy się na użycie soli do posiłku, skorzystajmy z soli jodowanej.
- Zalecana ilość spożycia jodu na dobę to 150 µg dla dorosłych kobiet i mężczyzn.
Hashimoto
- Należy ograniczyć nadmierne spożywanie jodu, a szczególnie unikać w zupach: soli jodowanej, ryb morskich, owoców morza, alg, czy wodorostów, a także zwrócić uwagę na przyjmowane preparaty z dodatkiem jodu. Czemu? Zbyt duża ilość spożywanego jodu u osób z Hashimoto, może nasilać stan chorobowy tarczycy.
- Posiłki powinny być spożywane regularnie, co ok. 3-4 godziny, czyli tak jak wskazuje Program Przemian.
- Zaleca się spożywanie w zupach węglowodanów złożonych (amarantusu, ryżu, gryki) na rzecz węglowodanów prostych (cukier).
- Powinno się stosować dietę bezglutenową (rezygnacja z makaronów pszennych, pełnoziarnistych, a zamiast tego sięgnąć np. po proso, amarantus czy komosę ryżową) i dodawać je do garnka podczas gotowania zup.
- Dieta powinna zawierać pełen wachlarz gotowanych warzyw oraz pełnowartościowego białka (mięso dodawane do zup oraz dodatek produktów mlecznych w ciągu dnia, np.: mleko 3,2%, kefir).
- Należy dostarczać do organizmu odpowiedniego poziomu cynku oraz manganu poprzez dodatek mięsa, roślin strączkowych, np.: grochu, fasoli, ciecierzycy do zup.
Cukrzyca i insulinooporność
- Należy spożywać ok. 5-6 posiłków, w regularnych odstępach czasu. Ważne by posiłki były mniejsze objętościowo, ale częściej jedzone. Dlatego nie objadaj się. Jeśli czujesz, że najadałaś/ najadłeś się odstaw talerz.
- Podczas gotowania należy wykluczyć produkty z wysokim indeksem glikemicznym, czyli te słodkie np.: cukier, miód, niektóre owoce, np. winogrona. Dlatego w Programie Przemian, należy zrezygnować ze spożywania wody z miodem tuż przed snem, a także owoców o wysokim IG.
- Jeżeli chodzi o warzywa, należy unikać marchwi czy buraków – pamiętajmy, że produkty te w surowej postaci nie mają wysokiego indeksu, jednak przy dłuższym gotowaniu wartości te znacznie wzrastają.
- Gotujmy zupy krótko – al dente, tak aby warzywa i makarony nie były rozgotowane.
- Jeśli odgrzewamy zupę, lepiej jest podgrzać tylko porcję, którą zamierzamy zjeść. Wielokrotne podgrzewanie tego samego wywaru z warzywami, może podnieść poziom glukozy we krwi.
- Do słodzenia kawy / herbaty zamiast miodu oraz cukru, lepiej jest stosować ksylitol.
- Każdy posiłek powinien być pełnowartościowy, czyli zawierać: pełnowartościowe białko + produkt zbożowy + tłuszcz + warzywo/owoc, np. zupa z mięsem, pełnoziarnistym makaronem/ ryżem/ kaszą oraz warzywami, ziołami i przyprawami.
- Zaleca się spożywać zupy z produktami zbożowymi pełnoziarnistymi – makarony, ryż, płatki owsiane.
Dna moczanowa
- Należy obserwować swój organizm i skrupulatnie wyliczać ilość puryn w żywności. Pomóc mogą w tym ogólnodostępne tabele z wykazem przeróżnych produktów i zawartością tych składników.
- Przede wszystkim należy zwrócić uwagę i ograniczyć ilość dodawanego i spożywanego mięsa w zupach (wołowina, wieprzowina, bekon, dziczyzna, boczek, golonka), które zawierają dużą ilość puryn. Związek ten przekształca się w organizmie w kwas moczowy, który z kolei gromadzi się w stawach.
- Bezpieczne i bardzo wskazane jest spożywanie: zielonych, gotowanych warzyw z zup, porcji owoców (na II śniadanie), chudego nabiału (np. jogurt, kefir, mleko 2% z płatkami na I śniadanie), a także kawy i herbaty.
- Warto zadbać o regularność posiłków.
Wysoki poziom cholesterolu we krwi
- Należy bezwzględnie wykluczyć dodawanie do zup takich produktów jak: smalec, boczek oraz pełnotłustych produktów mlecznych.
- Lepiej jest sięgnąć po chude mięsa i podroby, a także niskotłuszczowe produkty mleczne i pełnoziarniste produkty zbożowe.
- Podstawą menu osób z wysokim cholesterolem powinny być warzywa i owoce.
- Należy spożywać posiłki w regularnych odstępach czasu.
- Dozwoloną porcją cukrów prostych są mleko z płatkami na I śniadanie, owoce – spożywane na II śniadanie oraz miód wypijany przed snem, a także łyżeczka cukru do kawy/herbaty. Większa ilość jest niewskazana.
Przewlekłe choroby wątroby (np.: zapalenie, stłuszczenie):
- Zaleca się spożywanie chudego, gotowanego mięsa (np. kurczak, indyk) z zup, oraz dodatku niskotłuszczowych produktów mlecznych, np. jogurt, kefir, maślanka, mleko 0,5-1,5%.
- Wykluczyć należy dodawanie do zup tłuszczy zwierzęcych o wysokiej temperaturze topnienia: smalec, łój, słonina.
- Należy zminimalizować lub całkowicie wykluczyć z diety cukry proste. Dlatego nie zaleca się wypijania na noc przed snem wody z miodem oraz dodawania cukru do kawy/herbaty. Alternatywą jest spożycie ostatniego posiłku maksymalnie dwóch godzin przed snem.
- Dieta powinna opierać się na węglowodanach złożonych – jasne makarony, ryż.
- Należy zrezygnować z dodawania do zup warzyw kapustnych, cebulowych, nasion strączkowych, szparagów, śliwek, gruszek, czereśni, a także ostrych przypraw.
- Zaleca się spożywanie regularnych posiłków co 3-4 godziny.
Nadkwasota:
- Należy unikać spożywania mocnych wywarów, ostrych przypraw, mocnej kawy oraz herbaty.
- Zaleca się wyeliminować z diety surowe owoce, a zastąpić je gotowanymi.
- Polecane są gotowane, delikatne posiłki, czyli zupy 🙂
- W przypadku nadkwasoty, lepiej jest wykluczyć picie wody z cytryną na czczo. Zamiast tego, można pić szklankę przegotowanej, ciepłej wody, które rozgrzeje żołądek i nawodni organizm.
- Ostatni posiłek należy spożyć na 3-4 godziny przed snem.
Nadciśnienie:
- W tym wypadku należy ograniczyć ilość soli dodawanej do zup.
- Ważne by podstawą posiłków były gotowane warzywa oraz porcja surowych owoców, a także niskotłuszczowe produkty mleczne (np. jogurt, kefir, maślanka) oraz mięso.
- Warto zadbać, aby jadłospis obfitował w pełnoziarniste produkty zbożowe – unikajmy cukrów prostych (dużych ilości cukru – np. poprzez częste spożywanie soku z kartonów, czy słodzenie dwoma/ trzema łyżeczkami cukru kawy lub herbaty).
- Należy zadbać o regularne spożywanie posiłków, co 3-4 godziny.
Oczywiście w każdym z przypadków polecam lekką aktywność fizyczną 🙂 To nie musi być duży wysiłek, wystarczy, że zamiast korzystania z windy wybierzecie schody, a jadąc komunikacją miejską, wysiądźcie z autobusu przynajmniej na przedostatnim przystanku i przejdziecie do celu na pieszo.